نگاهی به مفاهیم اولیه و پایه بلاک چین و ارز دیجیتال (ریدایرکت شد)

مدت زمان : 47

3 سال قبل

برای فعالیت در دنیای ارز دیجیتال و بلاک چین باید با مفاهیم اولیه و پایه آن‌ها آشنا باشید. این مطلب شروع خوبی برای آشنایی با رمز ارزها است.

انقلابی خطاب کردن فناوری بلاک چین بزرگنمایی نیست. اگرچه در ابتدا تنها کاربرد این تکنولوژی ایجاد شبکه‌های پولی غیر متمرکز و توزیع شده به نظر می‌رسید،‌ اما با پیش رفتن در زمان و درک بیشتر پتانسیل بسیار بالای بلاکچین، دید بهتری نسبت به کاربردهای آن در صنایع مختلف پیدا کرده‌ایم. امروز شرکت‌های زیادی با دریافت بودجه‌های هنگفت، مشغول مطالعه روی کاربردهای بلاک چین در حوزه‌ها و صنایع مختلف هستند. با این حال، اکنون پراستفاده‌ترین زمینه برای آن، صنعت کریپتوکارنسی یا رمز ارز است. در این مطلب قصد داریم نگاهی به مفاهیم اولیه و پایه بلاک چین و ارز دیجیتال داشته باشیم.

به محض شروع فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال، با انبوهی از اصطلاحات رو به رو خواهید شد که درک بیشتر آن‌ها اغلب دشوار به نظر می‌رسد. مشکل دیگر، فهم ارتباط بین مفاهیم و برقرار کردن اتصال درست بین آن‌ها است.

پیشنهاد می‌کنیم قبل از خرید بیت کوین یا دیگر رمز ارزها و سرمایه‌گذاری در این بازارهای مالی، ابتدا با مفاهیم اولیه و پایه بلاک چین و ارز دیجیتال آشنایی کامل پیدا کنید، در غیر این صورت احتمال مواجهه با ضرر و از دست دادن بخش یا حتی کل سرمایه افزایش پیدا خواهد کرد.

بلاک چین چیست؟

انجام تراکنش‌های مالی نیازمند نگهداری اطلاعات است. مگر می‌توان بدون ذخیره‌سازی موجودی کاربران و سابقه تراکنش‌ها یک سیستم مالی را سر پا نگه داشت!؟ شرکت‌هایی نظیر پی پال، حسابداری و نگهداری اطلاعات را به صورت شخصی و متمرکز انجام می‌دهند. در شناخت مفاهیم اولیه بلاک چین و رمز ارز، درک منظور از سیستم «متمرکز» و «غیر متمرکز» اهمیت زیادی دارد.

در یک سیستم متمرکز، یک شخص، گروه، شرکت یا سازمان واحد در مقام کنترل‌کننده و اداره‌کننده قرار دارد. همه تصمیم‌گیری‌ها توسط آن انجام شده و قدرت مطلق به شمار می‌رود. به همین دلیل برای این موجودیت واحد و تک، دخل و تصرف در شبکه امکان‌پذیر است. به عنوان نمونه سیستم بانک مرکزی یک کشور را در نظر بگیرید که به راحتی می‌تواند بدون توجه به آینده جامعه و مشکلات ناشی از تورم، اقدام به چاپ بی‌رویه پول کرده یا حساب افرادی را مسدود کند.

در مفاهیم پایه بلاک چین و ارز دیجیتال از سوی دیگر با سیستم‌های غیر متمرکز رو به رو هستیم که این روزها اغلب به کمک فناوری Blockchain پیاده‌سازی می‌شوند. در اینجا اطلاعات، نظیر تراکنش‌های مالی در شبکه یک رمز ارز، به طور غیر متمرکز ثبت می‌شوند؛ به جای یک کپی از دفتر کل (پایگاه داده) در بخش خصوصی، هزاران نفر از مردم در سراسر جهان نسخه‌ای از دیتابیس را در کامپیوتر نگهداری می‌کنند. آن‌ها به طور مستمر دفاتر کل خود را به منظور دریافت جدیدترین به‌روزرسانی‌ها و اطمینان از همگام بودن با سایر کاربران، با هم مقایسه و یکسا‌ن‌سازی می‌کنند. به لطف این کار، از تقلب در اسناد و تغییر یا حذف اطلاعات جلوگیری خواهد شد.

وقتی پولتان را در یک بانک می‌گذارید، دیگر عملا پولی در دستتان نیست. اگر آن بانک ورشکست یا هک شود، سرمایه شما از بین می‌رود. در سوی دیگر با شبکه‌های پولی بلاک چینی رو به رو هستیم که به شکل غیر متمرکز متشکل از هزاران کامپیوتر در سراسر جهان فعالیت می‌کنند. این موضوع امنیت سیستم را به شدت افزایش می‌دهد. در یک سیستم متمرکز، برای تقلب و دزدی، نفوذ به یک سرور کافی است، اما در یک اکوسیستم مالی مبتنی بر Blockchain به این منظور می‌بایست صدها یا شاید هزاران کامپیوتر را به طور همزمان هک کرد.

داده‌ در اینجا در قالب بلاک‌ها دسته‌بندی می‌شود. هر بلاک سوار بر آخرین مورد ساخته شده و حاوی اطلاعاتی برای لینک (متصل) شدن به بلاک قبلی است. دست بردن در یک داده یک بلاک ماهیت آن را تغییر داده و کل زنجیره را خراب می‌کند، در نتیجه تغییر خیلی سریع محرز خواهد شد. دلیل مصون بودن بلاک چین (زنجیره بلاک‌ها) در برابر دست‌کاری و تقلب همین است.

بیشتر بخوانید: بلاک چین چیست و چگونه کار می‌کند ؛ 0 تا 100 بلاکچین به زبان ساده

بلاک چین چه مشکلی را حل می‌کند؟

برای درک سایر مفاهیم پایه بلاک چین و رمز ارز ابتدا باید به دلیل اهمیت این فناوری پی ببرید. Blockchain چرا تا این اندازه جلب توجه کرده است؟

اعتماد کردن به یکدیگر در فضای اینترنت به خاطر نداشتن شناخت نسبت به هم بسیار دشوار است. اعتماد کردن مخصوصا در زمان وسط آمدن پای پول، به شدت سخت‌تر می‌شود؛ شما نمی‌توانید با افراد غریبه در کشورهای مختلف روابط کاری داشته و به پرداخت آن‌ها اعتماد کنید. به همین دلیل به شخص یا نهاد ثالثی نظیر پی پال، در ازای پرداخت مبلغی به عنوان کارمزد، اعتماد کرده و همه چیز را به آن‌ها می‌سپارید.

ما به استفاده از بانک‌ها و شرکت‌هایی نظیر پی پال برای حفظ امنیت روابط مالی خود وابسته هستیم. این شرکت‌ها هزینه‌های سنگینی برای ارائه خدمات دریافت می‌کنند. از طرفی دیگر، در گذشته بعضی از این شرکت‌ها شکست خوردند و مشتریانشان تمام پول خود را از دست دادند.

بلاک چین به ما اجازه می‌دهد حتی با افراد غریبه، بدون وجود شخص یا نهاد واسط مانند بانک، به شکلی کاملا ایمن مبادله مالی انجام دهیم و این تغییر بسیاری بزرگی است. به این ترتیب هزینه‌ها به خاطر حذف واسطه‌ها کاهش یافته و ریسک سپردن پول به شخص یا نهادی دیگر به عنوان واسط از بین می‌رود.

این تنها یکی از محدودیت‌هایی سیستم‌های مالی سنتی است که به واسطه Blockchain از بین رفته است. یکی دیگر از دستاوردهای پیاده‌سازی سیستم‌های غیر متمرکز بلاک چینی، مصونیت در برابر سانسور است. به منظور فلج کردن یک سرویس متمرکز، فرد یا گروهی از خرابکاران سایبری کافی است سرور را هدف حمله قرار بدهند. اما در شبکه‌ای نظیر به نظیر، هر گره به عنوان یک سرور مجزا ایفای نقش می‌کند.

رمز ارز (کریپتوکارنسی) یا ارز دیجیتال چیست؟

ابتدا باید درباره یک موضوع شفاف‌سازی کنیم. رمز ارز و ارز دیجیتال به مفهوم یکسانی اشاره نداشته و با یکدیگر متفاوت هستند، اما امروز اغلب کاربران آن‌ها را به جای یکدیگر استفاده می‌کنند. در عمل، کریپتوکارنسی یا ارز رمزنگاری شده نوعی ارز دیجیتال و مجازی است که از فناوری رمزنگاری در طراحی آن استفاده شده و معمولا به صورت غیر متمرکز اداره می‌شود.

در اینجا صدور واحد پول و اعتبارسنجی نقل و انتقال (تراکنش) از طریق الگوریتم‌های رمزنگاری و معمولا به شکل غیر متمرکز (بدون وابستگی به یک بانک مرکزی یا در کل یک موجودیت واحد) کنترل می‌شود. به عنوان مثال شبکه دو رمز ارز برتر بازار، بیت کوین و اتریوم، غیر متمرکز و شبکه ارز دیجیتال چهارم بازار (از نظر سرمایه کل) یعنی تتر متمرکز اداره می‌شود.

در قسمت قبل و بررسی مفاهیم پایه و اولیه بلاک چین درباره چگونگی ذخیره‌سازی پایگاه داده و وجود نسخه‌ای از آن نزد کاربران تشکیل‌دهنده شبکه صحبت کردیم. به طور خلاصه Blockchain یک دفتر کل محسوب شده و تمامی تراکنش‌های انجام شده بر بستر شبکه، درونش ثبت می‌شود. این فناوری در عمل نوع خاصی از پایگاه داده است. اگر بلاک چین عمومی باشد، همه قادر به مشاهده داده آن نظیر موجودی هر کیف پول خواهند بود. در یک بلاکچین خصوصی، تنها به بخش محدودی از دیتا دسترسی داریم.

هر تراکنش یک فایل حاوی کلید عمومی ارسال‌کننده و دریافت‌کننده (آدرس کیف پول) در کنار مقدار انتقال است. ارسال‌کننده باید با استفاده از کلید خصوصی خود تراکنش را امضا کند. معامله سپس اعتبارسنجی شده و در صورت تایید، داخل شبکه برادکست خواهد شد تا سایر اعضا پایگاه داده‌شان را بر اساس به‌روزرسانی جدید آپدیت کنند. در سایر قسمت‌های بررسی مفاهیم پایه بلاک چین و ارز دیجیتال درباره کیف پول و کلیدهای خصوصی و عمومی صحبت خواهیم کرد.

اما منظور از اعتبارسنجی تراکنش چیست؟ این کار به دست ماینرها یا استخراج‌کنندگان از طریق حل یک سری مسائل پیچیده صورت می‌گیرد. بعد از تایید، تمامی نودهای شبکه آن را به دیتابیس خود اضافه می‌کنند. در نظر داشته باشید این فرآیند برگشت ناپذیر بوده و در صورت تایید شدن یک تراکنش، دیگر هرگز فراموش نمی‌شود. ماینرها به خاطر تلاش خود (صرف منابع پردازشی به منظور حل مسائل مرتبط با تایید تراکنش‌ها)، جایزه‌ای علاوه بر کارمزد معامله دریافت می‌کنند. این جایزه در قالب رمز ارز اختصاصی شبکه پرداخت می‌شوند. به عنوان نمونه استخراج‌کنندگان بیت کوین، بیت کوین دریافت می‌کنند.

شکل جدید ارزهای دیجیتال رمز ارز خطاب می‌شوند، چرا که از الگوریتم‌های بسیار پیچیده و قدرتمند رمزنگاری برای رسیدن به اجماع استفاده می‌کنند؛ شبکه هر رمز ارز بر اجماع مطلق همه شرکت‌کنندگان درباره مشروعیت موجودی‌ها و تراکنش‌ها استوار است.

برای جلوگیری از کاهش ارزش، شبیه به زمان انتشار بی‌رویه اسکناس در یک جامعه، روال خاصی برای صدور کوین‌های جدید در نظر گرفته می‌شود. این روند از سیستمی به سیستم دیگر متفاوت است. به عنوان مثال برای بیت کوین سقفی 21 میلیون واحدی در نظر گرفته شده و بیشتر از این تعداد سکه دیجیتال Bitcoin صادر نخواهد شد. اگرچه تا امروز بالای 18.2 میلیون سکه BTC ایجاد شده، اما انتشار مابقی، تا سال 2140 به طول خواهد انجامید! علت آن، رویدادی به نام هاوینگ است که بعد از استخراج هر 210 هزار بلاک به وقوع می‌پیوندد. در پی آن فرآیند ماینینگ دشوار و مقدار جایزه ماینرها کم می‌شود. در ادامه بررسی مفاهیم اولیه و پایه بلاک چین و بیت کوین به هاوینگ نیز اشاره خواهیم کرد.

در یک تراکنش چه اتفاقی رخ می‌دهد؟

برای ارسال ارزهای رمزنگاری شده، به اطلاعات حساب‌گیرنده (کلید عمومی آن) و کلید خصوصی خود نیاز دارید. همچنین باید مقدار ارسال را نیز مشخص کنید. این سه قطعه داده برای ایجاد تراکنش ضروری هستند. وقتی دکمه ارسال را می‌زنید، تراکنش در هزاران کامپیوتر در سراسر جهان پخش می‌شود. کلید خصوصی شما به عنوان امضای دیجیتالی عمل می‌کند.

امضای دیجیتال در اینجا حکم مهر تایید را داشته و گواهی می‌کند تراکنش به دست شما ایجاد شده است. شما مجبور به حفظ کردن هر کد و شماره‌ نیستید و این موارد توسط کیف پول برایتان انجام می‌شوند. در یکی دیگر از قسمت‌های نگاه به مفاهیم اولیه بلاک چین و ارز دیجیتال به بررسی والت یا کیف پول خواهیم پرداخت.

بیت کوین چیست؟

ظهور اولین نسل بلاک چین به سال 1991 برمی‌گردد، اما تا زمان تولد بیت کوین، این فناوری محبوبیتی نداشت. بیت کوین را باید موفق‌ترین تلاش برای ساخت یک ارز دیجیتال خطاب کرد. این نخستین رمز ارز دنیا مبتنی بر فناوری Blockchain است. در اینجا یک بانک مرکزی کنترل‌کننده وجود نداشته و سیستم مالی توسط هزاران کامپیوتر توزیع شده در سراسر جهان مدیریت می‌شود. هر فردی با دانلود و نصب یک نرم افزار متن باز، قادر خواهد بود عضوی از این اکوسیستم باشد و به پایداری و مدیریت آن کمک کند.

بیت کوین غیر متمرکز، محفوظ در برابر سانسور، امن و بدون مرز است. در نتیجه برای حواله‌های بین‌المللی سریع و ایجاد تراکنش‌هایی که در آن‌ها افراد تمایلی به فاش شدن هویت خود ندارند، بسیار مناسب است. هدف اولیه از خلق، ارائه یک سیستم پولی غیر متمرکز بود، اما امروز اغلب به آن به چشم یک دارایی برای ذخیره ارزش، مثل طلا، نگاه می‌کنند.

اگرچه بعد از افزایش قیمت اخیر بیت کوین در جمع 12 دارایی برتر دنیا قرار گرفت و روز به روز محبوبیت، مقبولیت و کاربرد بیشتری پیدا می‌کند، اما هنوز مخترع آن را نمی‌شناسیم! در بررسی مفاهیم اولیه و پایه بلاک چین و بیت کوین هویت سازنده Bitcoin جزو معماهایی است که هیچ جوابی برای آن نداریم. خالق نخستین کریپتوکارنسی دنیا از اسم مستعار ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) برای خود استفاده کرد. ساتوشی ممکن است یک فرد یا گروهی از توسعه‌دهندگان باشد! ریشه این نام ژاپنی است.

ساتوشی ناکاموتو وایت پیپر (White Paper) و نرم افزار بیت کوین را منتشر کرد و دو سال بعد از راه‌اندازی شبکه این ارز، در سال 2010، به طور کامل ناپدید شد. Bitcoin اولیه تلاش بشر برای الکترونیکی کردن پول نیست، اما بدون شک موفق‌ترین پروژه در این زمینه به شمار می‌رود.

آلت کوین چیست؟

بیت کوین نخستین رمز ارز محسوب می‌شود. هر کریپتوکارنسی که بعد از آن متولد شد، در دسته‌بندی آلت کوین‌ها قرار می‌گیرد؛ آن‌ها آلترناتیو (جایگزین) Bitcoin تلقی شده و به همین دلیل، این گونه نام‌گذاری شده‌اند. برخی آلت کوین‌ها کپی مستقیم بیت کوین بوده‌اند، اما برخی دیگر، قابلیت‌ها و ویژگی‌هایی منحصربه‌فرد ارائه کرده و سازندگان آن‌ها، در پی رفع مشکلات اولین رمز ارز و کنار زدن محدودیت‌هایش بوده‌اند.

در بررسی مفاهیم اولیه بلاک چین باید به موضوعی مهم دقت کنید. شبکه بیت کوین فقط به همین رمز ارز محدود می‌شود، اما وضعیت در برخی پروژه‌ها این چنین نیست. به عنوان نمونه اتریوم، یک پلتفرم عظیم به منظور ساخت اپلیکیشن‌های غیر متمرکز است و رمز ارز اتر (Ether) بخشی از این اکوسیستم به شمار می‌رود. کاربرد آن، انتقال ارزش در شبکه برای خرید اپلیکیشن، پرداخت کارمزد و دیگر موارد است.

همچنین برخی از آن‌ها فاقد یک بلاک چین اختصاصی بوده و بر بستر یک شبکه دیگر ایجاد شده‌اند. به عنوان نمونه یونی سواپ (یک صرافی غیر متمرکز و دارای ارز دیجیتال بومی خود) بر بستر اتریوم سوار است.

در وب سایت coinmarketcap.com بالای 4 هزار کریپتوکارنسی فهرست شده، اما لیست اصلی طولانی‌تر است. همه آن‌ها به جز Bitcoin یک آلت کوین هستند.

استیبل کوین چیست؟

استیبل کوین، یک رمز ارز دارای قیمت ثابت است. هدف از طراحی آن‌ها، تقلید ارزش ارزهای فیات نظیر دلار و یورو بوده است. ثابت ماندن قیمت آن‌ها سبب شده استیبل کوین‌ها را از نظر لیکوییدیتی تقریبا هم‌تراز با پول نقد (لیکوئیدترین دارایی) تصور کنیم.

ارزهای دیجیتال نوین، در لباس کریپتوکارنسی‌ها، فواید زیادی دارند، اما نوسانات گهگاه بسیار شدید قیمت سبب شده افراد زیادی از خرید، فروش و استفاده آن‌ها به منظور انتقال ارزش خودداری کنند. بعید نیست قیمت بیت کوین یا دیگر رمز ارزها بعد از ارسال توسط شما با کاهش (یا شاید افزایش) چشم‌گیری همراه شده و دریافت‌کننده را به خاطر دریافت ارزشی کمتر، ناراضی کند.

اما به لطف استیبل کوین‌ها، بدون درگیر شدن با مقوله نوسان قیمت، از مزیت‌های فوق‌العاده رمز ارزها بهره خواهیم برد. افراد زیادی بدون تمایل به سرمایه‌گذاری در بیت کوین، از تتر، دای یا پاکسوس استاندارد به عنوان معروف‌ترین استیبل کوین‌ها در معاملات روزانه خود استفاده می‌کنند. به همین دلیل حجم مبادلات روزانه تتر در مقایسه با بیت کوین 3 برابر بیشتر است، هر چند سرمایه کل بازار به مراتب کمتری در مقایسه با برترین کریپتوکارنسی دنیا دارد.

لیکوییدیتی چیست؟

از جمله مفاهیم اولیه بسیار مهم در بازار ارز دیجیتال و رمز ارزهای مبتنی بر بلاک چین، لیکوییدیتی یا نقدینگی است. بر اساس یک تعریف ساده، لیکوئیدیتی معیاری برای بررسی سهولت تبدیل یک دارایی به دارایی دیگر، مخصوصا تبدیل به پول نقد، است. برای درک این تعریف، مثالی را در نظر بگیرید. ممکن است در کلکسیون خود، یک کتاب قدیمی بسیار ارزشمند داشته باشید، اما به خاطر سخت بودن تبدیل این دارایی به یک دارایی دیگر، نظیر پول نقد یا طلا، لیکوییدیتی آن را پایین خطاب می‌کنیم.

به عنوان یک تعریف دیگر، این جمله را در نظر بگیرید: لیکوئیدیتی مشخص می‌کند امکان خرید و فروش سریع و راحت یک دارایی چقدر فراهم است. وجه نقد یا معادلش را می‌توان لیکوئیدترین دارایی قلمداد کرد، چرا که خیلی سریع به هر چیز دیگر تبدیل می‌شود.

بیشتر بخوانید: لیکوییدیتی چیست؟ بازار لیکوئید به چه معناست و چه تاثیری بر ترید دارد؟

منظور از غیر متمرکز و توزیع شده چیست؟

حین صحبت درباره شبکه‌های رمز ارزی مبتنی بر بلاک چین، دو صفت «غیر متمرکز» و «توزیع شده» به طور مستمر شنیده می‌شوند. اما منظور از عدم تمرکز و توزیع شدگی چیست؟ در ادامه بیشتر درباره این مفاهیم اولیه بلاک چین و ارز دیجیتال صحبت می‌کنیم.

پروتکل بلاکچین بیت کوین را به عنوان نمونه در نظر بگیرید. این یک سیستم غیر متمرکز برای تبادل پول دیجیتال و نمونه‌ای از کاربرد فناوری دفتر کل توزیع شده است. آیا این تعریف شما را بیشتر گیج کرد؟

متمرکز و غیر متمرکز به سطوح کنترل اشاره دارند. در یک سیستم متمرکز، کنترل فقط توسط یک موجودیت اعمال می‌شود. این موجودیت ممکن است یک فرد، گروه یا شرکت باشد. در یک سیستم غیر متمرکز، یک موجودیت خاص و یگانه زمام امور را در اختیار نداشته و کنترل بین چند نهاد مستقل، مشترک است.

توزیع شده به تفاوت در مکان اشاره می‌کند. در یک سیستم غیر توزیع شده و عادی، تمام قسمت‌ها در یک مکان فیزیکی مشخص قرار دارند. در یک سیستم توزیع شده، بخش‌های سیستم در مکان‌های جغرافیایی مختلف و جداگانه پراکنده شده‌اند.

با یک مثال، بیشتر در این رابطه توضیح می‌دهیم. تصور کنید در حال تایپ یک سند متنی در اپلیکیشن مایکروسافت ورد روی یک کامپیوتر دارای سیستم عامل ویندوز مایکروسافت هستید. این سیستم متمرکز و غیر توزیع شده است. یک موجودیت، مایکروسافت، اپلیکیشن و سیستم عامل شما را کنترل می‌کند. همچنین نرم افزار و سیستم عامل، هر دو روی یک دستگاه، کامپیوتر شما، قرار دارند.

در سناریوی دیگر، حالتی را تصور کنید که سیستم عامل کامپیوتر یک توزیع لینوکس متن باز بوده و همچنین از یک نرم افزار مدیریت اسناد متنی اپن سورس نیز استفاده می‌کنید. افراد و سازمان‌های مختلفی به تکامل هر دو کمک می‌کنند. از طرفی دیگر، هنوز هر دو روی یک دستگاه اجرا هستند، پس سیستم غیر متمرکز و غیر توزیع شده است.

ماینینگ یا استخراج چیست؟

ماینینگ، فرآیند افزودن سوابق تراکنش‌ها به دفتر کل یعنی بلاک چین است. استخراج‌کنندگان یا ماینرها، عمل استخراج یا همان ماینینگ را انجام می‌دهند. آن‌ها با تایید کردن تمام معاملات و کسب اطمینان از مشروع بودنشان، به شبکه رمز ارزی که درونش مشغول فعالیت هستند کمک خواهند کرد.

در قسمت‌های قبلی بررسی مفاهیم پایه بلاک چین گفتیم در پایگاه داده از نوع Blockchain داده در قالب مجموعه‌هایی به نام بلاک دسته‌بندی شده و به صورت زنجیروار، بر اساس ترتیب زمان ایجاد، به یکدیگر متصل می‌شوند. وقتی بلاک جدیدی ایجاد و اصطلاحا مهر و موم شد، ماینر ایجادکننده آن، پاداش دریافت می‌کند. از طرفی هر بلاک، حاوی یک سری تراکنش‌های منتظر بررسی و تایید است. استخراج‌کننده علاوه بر دریافت هدیه‌ای ثابت به ازای تکمیل هر بلاک، کارمزد تراکنش‌های داخل همان بلوک را نیز دریافت خواهد کرد.

برای ماینینگ، استخراج‌کنندگان باید توان پردازشی کامپیوتر یا دستگاه ماینر خود را به حل پازل‌های رمزنگاری شده اختصاص بدهند. این فرآیند بسیار پرهزینه است و به سخت افزارهای توانمند، با قدرت محاسباتی بسیار زیاد، نیاز دارد. دستگاه‌های ماینر، برق بالایی مصرف می‌کنند.

تنها راه ایجاد بیت کوین های فرآیند ماینینگ است. همانطور که گفتیم، این مکانیزمی ویژه برای افزودن دیتا به بلاک چین به شمار می‌رود.

هاوینگ چیست؟

به زبان ساده، منظور از هاوینگ در مفاهیم اولیه بلاک چین و ارز دیجیتال نصف شدن پاداش یافتن یک بلاک در شبکه بلاک چین است. بر اساس توضیحات قسمت قبل دریافتیم یک استخراج‌کننده، بعد از یافتن یک بلوک معتبر و افزودنش به پایگاه داده، تعداد مشخصی سکه دیجیتالی، مثلا BTC در شبکه بیت کوین، دریافت می‌کند.

در ابتدای راه‌اندازی شبکه Bitcoin جایزه هر بلوک 50 بیت کوین بود، اما بعد از سه مرتبه رخ دادن رویداد هاوینگ طی یازده سال اخیر، ابتدا به 25، سپس به 12.5 و اکنون به 6.25 عدد BTC رسیده است. با بررسی تاریخچه نخستین رمز ارز دنیا متوجه خواهید شد حدودا هر چهار سال یک مرتبه، هاوینگ رخ می‌دهد. پروتکل سیستم تاریخ معینی از قبل برای وقوع این رویداد مشخص نکرده و قانون دیگری برقرار است؛ بعد از تکمیل شدن هر 210 هزار بلاک، شاهد Halving خواهیم بود.

ارزشمند نگه داشتن کوین دیجیتالی با گذشت زمان، یکی از دلایل خلق این مفهوم بوده است. بر اساس هاوینگ، می‌توان بیت کوین را به طلا تشبیه کرد که به مرور زمان یافتن مقادیر جدید دشوارتر و به طبع آن، قیمت بیشتر می‌شود. وضع کردن محدودیت بر سرعت استخراج بیت کوین‌های جدید منطقی است. 50 درصد از عرضه کل تا سال 2012 ایجاد شده بود. اکنون و در سال 2020 نیز نزدیک به 18.5 میلیون واحد سکه BTC صادر شده است. اگر هاوینگ نبود، کل بیت کوین‌ها تا سال 2016 وارد چرخه می‌شدند، اما هاوینگ از این اتفاق جلوگیری کرده و ضرب آخرین کوین نخستین رمز ارز جهان را تا حدود سال 2140 میلادی به تعویق انداخته است!

کلید عمومی و کلید خصوصی کیف پول (والت)

بلاک چین از انواع تکنیک‌های رمزنگاری بهره می‌برد که یکی از آن‌ها، رمزنگاری کلید عمومی محسوب می‌شود. کاربرد کلیدهای خصوصی (پرایویت) و عمومی (پابلیک)، اثبات امضا شدن یک تراکنش به وسیله مالک دارایی است؛ وقتی یک ارز دیجیتال، مثلا 5 بیت کوین، خریداری می‌کنید، آن چه در عمل به شما تعلق گرفته یک کلید خصوصی است. پس شبیه زمان خرید یک سکه طلا، خود آن را در اختیار ندارید. با استفاده از کلید خصوصی که به شما اهدا شده، حق خرج کردن رمز ارز مربوط به آن را پیدا می‌کنید. حال ممکن است به هر پرایویت کی، یک یا چند کلید عمومی نسبت داده شود.

همانطور که کلید ورود به صندوق امانات یا گاوصندوق خود را باید با جان و دل حفظ کنید، مصون نگه داشتن کلیدهای خصوصی در شبکه‌های بلاک چینی از دسترسی‌های غیر مجاز نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. در نظر داشته باشید می‌توان از روی پرایویت کی به پابلیک کی رسید، اما بالعکس این عمل میسر نیست.

بیشتر بخوانید: کلید عمومی و خصوصی چه مفهوم و تفاوتی در بلاک چین و ارز دیجیتال دارند؟

کیف پول (والت) ارز دیجیتال چیست؟

والت، نرم افزاری برای نگهداری، ارسال و دریافت رمز ارزها مثل بیت کوین است. بر اساس تعریفی دیگر، کیف پول ابزاری به منظور تعامل با شبکه بلاک چین محسوب می‌شود. آن‌ها را می‌توان به سه دسته‌بندی کلی سخت افزاری، نرم افزار و کاغذی تقسیم کرد. در قسمت بعدی بررسی مفاهیم پایه اولیه بلاک چین و ارز دیجیتال به تفاوت آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

کیف پول کریپتوکارنسی را نمی‌توان با یک کیف پول عادی مقایسه کرد. در یک والت چرمی، اسکناس نگهداری می‌کنید، اما والت رمز ارز، خود سکه‌های دیجیتال را نگه نداشته و کار آن، مدیریت کلیدهای عمومی و خصوصی است. یک کیف پول اطلاعات لازم به منظور ارسال و دریافت رمز ارز، نظیر کلیدهای خصوصی و عمومی، را ایجاد می‌کند.

هر کیف پول دارای یک آدرس است. یک آدرس این چنینی در اصل موقعیت مشخصی در بلاک چین به منظور ارسال سکه محسوب می‌شود. برای دریافت وجه، باید کلید عمومی خود را در اختیار ارسال‌کننده قرار بدهید.

کیف پول نرم افزاری، سخت افزاری و کاغذی چه تفاوتی دارند؟

والت نرم افزاری در قالب یک اپلیکیشن موبایل، دسکتاپ یا تحت وب قابل استفاده است، اما یک کیف پول سخت افزاری، گجتی فیزیکی و قابل لمس است. مهمترین تفاوت بین این دو، ذخیره داده به شکل آفلاین به جای قرارگیری در یک پایگاه داده آنلاین است. این موضوع، تاثیری باورنکردنی در کاهش احتمال هک دارد.

در یک والت کاغذی، کلیدهایتان روی کاغذ به صورت کد QR چاپ شده و امکان دریافت و ارسال ارز را برای کاربر فراهم می‌شود. اگر والت به هر دلیلی از بین رفته یا گم شود، کاربر دیگر به حساب ارز دیجیتالی خود دسترسی نخواهد داشت.

قرارداد هوشمند چیست؟

یکی از مهمترین و پرکاربردترین مفاهیم اولیه بلاک چین و ارز دیجیتال، اسمارت کانترکت است. در دنیای کریپتوکارنسی، تعریف ما از قراردادهوشمند یک اپلیکیشن یا برنامه اجرا شده روی یک بلاک چین است. یک اسمارت کانترکت به عنوان یک توافق الکترونیکی کار کرده و توسط مجموعه خاصی از قوانین به اجرا در می‌آید. این مجموعه قوانین از طریق کدنویسی کامپیوتری، از قبل مشخص می‌شوند.

به لطف قراردادهای هوشمند می‌توان پروتکل‌های تراستلس ایجاد کرد. در اینجا دو یا چند طرف قادر خواهند بود از طریق بلاک چین و بدون نیاز به شناخت هم و داشتن اعتماد به یکدیگر، تعهداتی را انجام دهند. در صورت عدم تحقق شرایطی که از قبل تعیین شده‌اند، قرارداد هوشمند اجرا نمی‌شود. بیت کوین از اسمارت کانترکت‌ها پشتیبانی می‌کند، اما آن‌ها بعد از ظهور اتریوم به محبوبیت رسیده و کاربردشان شدیدا بیشتر شد.

در نظر داشته باشید اگرچه این دسته برنامه‌های کامپیوتری به قرارداد هوشمند معروف شده‌اند، اما واقعیت این است که آن‌ها در عمل قراردادهایی حقوقی و حتی هوشمند به شمار نمی‌روند! اسمارت کانترکت‌ها تنها قطعه‌ای کد بوده و روی یک سیستم توزیع شده (بلاک چین) اجرا می‌شوند.

بیشتر بخوانید: قرارداد هوشمند یا اسمارت کانترکت (Smart Contract) چیست؟

عرضه اولیه سکه (ICO) چیست؟

ICO راهکاری به منظور کسب سرمایه اولیه برای راه‌اندازی یک کسب و کار مرتبط با فناوری بلاک چین است. اگرچه روش عرضه اولیه سهام یا IPO به عقیده برخی مطمئن‌تر است، اما عرضه اولیه سکه، ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارد. به عنوان نمونه در اینجا سهام شرکت را به سرمایه‌گذار نفروخته و وی را با خود شریک نمی‌کنید. در ICO خدماتی که در آینده قرار است ارائه کنید را به افراد خواهید فروخت. همچنین در عرضه اولیه سکه محدودیت‌های جغرافیایی از بین رفته و هر فردی از هر نقطه جهان، می‌تواند در ICO یک کسب و کار، بدون توجه به موقعیت جغرافیایی دفتر آن، شرکت کند.

وقتی در یک عرضه اولیه سکه شرکت می‌کنید، چیزی به دست خواهید آورد که در واقعیت وجود ندارد! توکن ICO میزان سرمایه‌ اهدا شده به یک استارتاپ توسط شما را نشان می‌دهد. هر چه پول بیشتری خرج کنید، توکن بیشتری به دست خواهید آورد. این توکن‌ها را می‌توان فروخت یا بعدا برای بهره بردن از خدمات استارتاپ خرج کرد.

سرمایه‌گذاری در یک استارتاپ ریسک است، پس باید به خوبی جوانب کار را در نظر گرفته و بین احتمال موفقیت و شکست پروژه سب – سنگین کنید. تصور کنید قیمت توکن‌های یک استارتاپ در عرضه اولیه سکه آن 5 دلار است. اگر پروژه بعد از کسب سرمایه به واسطه این ICO و راه‌اندازی، در دستیابی به اهدافش موفق عمل کرده و چیزی واقعا ارزشمند ارائه کند، بدون شک ارزش توکن آن نیز افزایش پیدا خواهد کرد. به عنوان مثال ممکن است قیمت هر واحد ارز دیجیتال آن به 20 دلار افزایش پیدا کند. به این ترتیب سرمایه شما 4 برابر شده است. در آن سو، اگر شرکت به بن بست خورده و پروژه متوقف شود، ارزش توکن آن صفر شده یا شدیدا ریزش خواهد کرد. این اتفاق مساوی با از بین رفتن سرمایه افراد است.

بیشتر بخوانید: عرضه اولیه سکه – ICO چیست و چه کاربردی در بلاک چین و ارز دیجیتال دارد؟

هارد فورک و سافت فورک چیست؟

از جمله مفاهیم اولیه و پایه بلاک چین که ممکن است هر از چند گاه درباره‌شان بشنوید، هارد فورک یا سافت فورک است. به طور خلاصه، یک فورک اعم از هارد یا سافت، اعمال تغییر در پروتکل شبکه بلاک چین یک کریپتوکارنسی محسوب می‌شود.

شبیه هر اپلیکیشن یا سیستم دیگر، شبکه یک رمز ارز نیز نیازمند تغییرات است. زمانی که نرم افزار کپی و دست‌کاری می‌شود، یک انشعاب یا فورک ایجاد خواهد شد. در ادامه اگرچه پروژه اصلی همچنان برقرار است، اما از نسخه تازه متولد شده که در مسیری متفاوت قرار گرفته، جدا شده است. تصور کنید افراد تیم تولیدکننده محتوا در یک وب سایت درباره چگونگی پیشبرد کار اختلاف نظر دارند. در این شرایط ممکن است نیمی از اعضا، وب سایت را روی دامینی متفاوت تکرار کرده و در ادامه، محتواهای متفاوتی روی آن منتشر کنند. اکنون انشعابی از وب سایت اولیه ایجاد شده است.

اما چرا به آپدیت کردن پروتکل نیاز داریم؟ رفع ریسک‌های امنیتی ورژن قدیمی، افزودن قابلیتی جدید و معکوس کردن معاملات برخی دلایل نیاز به به‌روزرسانی به شمار می‌روند.

تغییر در سافت فورک پیش – سازگار است، به این معنی که الزامی به منظور آپگرید کردن نسخه بلاک چین به سافت فورک وجود ندارد. اعضا همچنان قادر هستند طبق روال گذشته به فعالیت در شبکه ادامه بدهند، مگر این که بخواهند عملی خلاف قوانین جدید انجام بدهند. گره‌های دریافت‌کننده آپدیت، همچنان می‌توانند با نودهای مبتنی بر نسخه قدیمی پروتکل ارتباط برقرار کنند.

بعد از یک هارد فورک نسخه قبلی و تازه، به طور کامل از یکدیگر جدا می‌شوند. به این ترتیب هیچ راه ارتباطی بینشان وجود نخواهد داشت. معمولا نسخه تازه متولد شده تاریخچه کل معاملات را به ارث می‌برد. بعد از جداسازی، هر بخش تاریخچه معاملات منحصربه‌فرد خود را رقم می‌زند. تغییر در اینجا پیش – ناسازگار است. وقتی تعدادی از گره‌های شبکه، ویژگی‌‌ها و قوانینی ناسازگار با قوانین گره‌های قدیمی اضافه می‌کنند، یک هارد فورک ظهور می‌کند.

بیشتر بخوانید: هارد فورک در بلاک چین چیست و چه تفاوتی با سافت فورک دارد؟

تحلیل تکنیکال چیست؟

در این نوع تحلیل، قصد داریم طبق حرکات قیمتی و داده‌های حجمی معاملات در گذشته یک بازار، رفتار آینده آن را پیش‌بینی کنیم. تحلیل تکنیکال اکنون بخشی جدایی‌ناپذیر از معاملات رمز ارزها به شمار می‌رود، اما محدود به آن نیست. از آن می‌توان در تمامی بازارهای مالی استفاده کرد.

در اینجا، فرض بر این است که حرکات قیمتی یک دارایی به صورت تصادفی نبوده‌اند. پس تاریخ تکرار شده است. هسته تحلیل تکنیکال بحث عرضه و تقاضا است. قیمت یک دارایی، حاصل تقابل فشار خرید و فروش است و این فشارها ارتباط ویژه‌ای با احساسات سرمایه‌گذاران (احساساتی مانند ترس یا طمع) دارند.

بیشتر بخوانید: تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردی در ارز دیجیتال دارد؟

تحلیل فاندامنتال چیست؟

تحلیل فاندامنتال تلاش می‌کند به ارزش ذاتی یک دارایی پی ببرد. تحلیلگران سعی می‌کنند از طریق مطالعه دقیق عوامل داخلی و خارجی تاثیرگذار روی قیمت یک دارایی خاص، پایین‌تر بودن یا بالاتر بودن ارزش کنونی آن نسبت به ارزش ذاتی را مشخص کنند.

بیشتر بخوانید: تحلیل فاندامنتال چیست و چه کاربردی در ارز دیجیتال دارد؟

برچسب ها: استخراج بیت کوین قرارداد هوشمند هاوینگ