صرافی dYdX؛ آموزش و معرفی کامل بستر غیر متمرکز معاملات فیوچرز!

عاطفه .ا.س

1

مدت زمان : 54

11 ماه قبل

صرافی dYdX چیست؟ به بررسی و آموزش کامل این پروتکل غیر متمرکز ارائه دهنده معاملات مارجین و فیوچرز پرداخته و با ارز DYDX آشنا می‌شویم.

امور مالی غیر متمرکز (Decentralised Finance) یا DeFi، اکوسیستمی غنی از برنامه‌ها، مزایا و امکانات جالب را شامل می‌شود. دیفای با امکاناتی از جمله وام‌دهی و گرفتن وام، ییلد فارمینگ (Yield Farming)، پروتکل‌های استیکینگ با APY بالا و مارجین تریدینگ (Margin Trading) در حال تبدیل شدن به یکی از راهکارهای مطلوب و مناسب برای سرمایه‌گذاران خصوصی، نهادها، شرکت‌های سرمایه‌گذار خطرپذیر و فروشندگان ارزهای دیجیتال است. امروزه در بازارهای مالی هرروز ارزش‌های پیشنهادی (Value Proposition) برای مشتریان خلق می‌‎شود و در این میان، DeFi می‌تواند اصلی‎‌ترین عامل دگرگونی امور مالی قرن بیست و یکم باشد.

در چند سال گذشته، فضای دارایی‌های دیجیتال رشد چشمگیری را تجربه کرده و یک چارچوب اقتصادی کاملاً جدید و پیشرو ساخته است. امور مالی غیر متمرکز در واقع زیرساخت لازم برای به‌کارگیری مدل‌های مالی سنتی و در اصل متمرکز را در اختیار پروژه‌های بلاک چین قرار می‎‌دهد و ارزش‌های پیشنهادی این مدل‌ها را در محیطی غیر متمرکز آزمایش می‌کند. این رویکرد منجر به توسعه اپلیکیشن‌های غیر متمرکز (dApp) می‌شود که می‌‎تواند قابلیت‌های امور مالی سنتی را به حداکثر برساند و آنها را در محیطی بی‌واسطه و تراستلس (Trustless به معنای بدون نیاز به اعتماد) بگنجاند.

بدون شک ارزش پیشنهادی اکوسیستم‌های دوگانه دیفای – تریدفای (امور مالی سنتی) توانسته بازار کاملاً جدیدی را در دنیای دارایی‌های دیجیتال بسازد، توجه نهادهای مالی پیشرو را به این فضا جلب کند، مفاهیم جدیدی را در حوزه تولید ثروت بیافریند و زیرساخت‌های مالی نوآورانه ایجاد کند. علتش هم این است که پیشرفت‎‌ فناوری، فرایندهای پرداخت و اپلیکیشن‎‌ها شرایطی را فراهم کرد تا امور مالی سنتی (TradFi) و امور مالی غیر متمرکز (DeFi) بتوانند خدماتی را ارائه دهند که قبلاً فقط در بخش مالی سنتی وجود داشت.

جامعه بزرگ طرفداران و تریدرهای رمز ارزها و سرمایه‌گذاران دارایی‌های دیجیتال حالا می‌توانند از مکانیزم‌های تراستلس وام‎ دهی و گرفتن وام بهره ببرند، بدون نیاز به واسطه شخص سوم معامله کنند و دارایی‌های رمزنگاری شده را وثیقه بگذارند تا موقعیت تجاری‌شان را ارتقا دهند.

همه این مزایا در سایه ادغام الگوهای امور مالی سنتی با دیفای محقق می‌شود. پروژه‌های زیادی در دنیای DeFi به دنبال اجرای چنین ادغامی هستند که پلتفرم وام‌دهی و گرفتن وام Compound، صرافی غیر متمرکز و پروتکل بازارساز خودکار یونی سواپ (Uniswap)، پروتکل نقدینگی دیفای آوه (Aave) و صرافی غیر متمرکز dYdX برخی از آنها محسوب می‌شوند. در این مطلب قصد داریم صرافی و پروتکل غیر متمرکز معاملات آتی یا فیوچرز dYdX را معرفی می‌کنیم. در این راهنما علاوه بر آشنایی با امکانات و ویژگی‌های این صرافی، نحوه معامله در dYdX را هم یاد می‌گیرید.

درباره صرافی dYdX

dYdX یک پروتکل مارجین تریدینگ غیر متمرکز برپایه بلاک چین اتریوم است. این پروتکل به کاربران اجازه می‌دهد وام بدهند، وام بگیرند و از طریق صرافی غیر متمرکز این پروتکل به نام DEX روی قیمت آتی دارایی‌های رمزنگاری شده شرط‎‌بندی کنند. هدف نهایی این پلتفرم این است که ابزارهای معاملاتی بازارهای سنتی مثل فارکس و بازار سهام را به محیط بلاک چین بیاورد.

اگرچه صرافی dYdX در ظاهر شبیه سایر پروتکل‌های وام دهی و گرفتن وام مبتنی بر اتریوم است اما در واقع قصد دارد دیفای را در مسیر رشدش به مرحله منطقی بعدی برساند. پروتکل‎‌های وام دهی و گرفتن وام غیر متمرکز مدت‌هاست در شبکه Ethereum وجود دارند (برای مثال Compound) اما اکوسیستم اتریوم همچنان فاقد ابزارها و پروتکل‌های مارجین تریدینگ پیشرفته و بستر معاملات فیوچرز است. پروتکل dYdX دقیقاً همین جا وارد عرصه می‌شود.

استفاده و ساخت محصولات جدید برپایه صرافی dYdX مثل اکثر محصولات مالی DeFi به راحتی برای هرکسی ممکن است و مدیریت، کنترل و ذخیره دارایی‌های کاربرانش به جای وکالت‌نامه‌های شخص ثالث با برنامه‌های قرارداد هوشمند (Smart Contract) انجام می‌شود. پلتفرم معاملاتی غیر متمرکز dYdX متن باز، شفاف و رایگان است و یکی از هیجان‌انگیزترین ویژگی‌های زیرساختی‌اش این است که کاربرانش می‌توانند فروش استقراضی همتا به همتای تراستلس انجام دهند و با همه انواع دارایی‌های ERC-20 معامله کنند.

صرافی قدرتمند و مبتنی بر اتریوم DEX که بخشی از پلتفرم dYdX است، از قراردادهای آنی، مارجین و دائمی (بدون سررسید) پشتیبانی می‌کند. همچنین طبق قواعد دیفای، هرکسی بدون ثبت نام، انجام فرایندهای شناسایی مشتریان یا واگذاری دارایی‌ها به یک مقام متمرکز می‌‎تواند از این خدمات استفاده کند.

اخیراً پروتکل dYdX برای تسهیل معاملات دائمی غیر متمرکز و درون زنجیره‌ای، زیرساخت مقیاس‌پذیری لایه 2 خودش را راه‌اندازی کرده است. dYdX برای بهبود چشمگیر کارایی و مقیاس‌پذیری معاملات این پلتفرم با شرکت نرم‌افزاری StarkWare همکاری می‌کند. طی این همکاری، لایه 2 پروتکل قراردادهای دائمی Cross-Margin این پلتفرم براساس موتور StarkEx کمپانی StarkWare و قراردادهای هوشمند دائمی dYdX طراحی شد.

صرافی dYdX از طریق راهکار مقیاس‌پذیری لایه 2 درونی خود این امکان را به کاربران پلتفرم می‌دهد که معاملات‌شان را بدون هزینه‎‌های گس (Gas) و با کارمزدهای معاملاتی کمتر و حداقل اندازه معامله کاهش یافته، اجرا کنند. این نشان‌دهنده پیشرفتی بزرگ در معاملات دائمی صرافی های غیر متمرکز (DEX) است و قطعاً dYdX را در مسیر تبدیل شدن به پروتکل معاملاتی غیر متمرکز شماره یک فضای بلاک چین جلو می‌اندازد.

براساس اطلاعات پایگاه DeFi Pulse در زمان نگارش این مقاله، پلتفرم غیر متمرکز dYdX با بیش از 526 میلیون دلار دارایی قفل شده در پروتکل، بین تمام پروتکل‌های معاملات مشتقات ارزهای دیجیتال اکوسیستم دیفای، در رتبه 21 قرار دارد.

بعد از ظهور پلتفرم‌های Synthetix، Nexus Mutual و BarnBridge، پلتفرم dYdX جایگاهش در این فضا را به خوبی تثبیت کرد و شاید بتوان گفت محبوب‌ترین پروتکل مارجین تریدینگ و انجام معاملات فیوچرز به صورت غیر متمرکز در دیفای محسوب می‌شود.

قبل از اینکه بیشتر به کارکردها، موارد استفاده و طرز کار صرافی dYdX بپردازیم، باید تعاریف کوتاهی از مارجین تریدینگ، معاملات دائمی و وثیقه ارائه کنیم. به این ترتیب درک بهتری از طرز کار dYdX و جایگاه این ارزش پیشنهادی نوآورانه در حوزه DeFi خواهید داشت.

مارجین تریدینگ (Margin Trading) یا معاملات مارجین چیست؟

مارجین تریدینگ به معنای قرض کردن پول برای شرط‌بندی بزرگتر روی تحرکات قیمت یک ارز دیجیتال به‌خصوص یا یک جفت ارزی (مثل BTC-USD) است. تریدرهای کریپتو روی بالا یا پایین رفتن قیمت یک دارایی رمزنگاری شده شرط می‌بندند و می‌توانند معاملات‌شان را در بازار نقدی (که شامل اهرم یا لوریج نیست) یا با استفاده از مارجین انجام دهند.

معاملات مارجین این امکان را به تریدرها می‌دهد که در صورت درست بودن پیش‌بینی، پتانسیل سودشان را افزایش دهند اما اگر معامله برخلاف پیش‌بینی آنها پیش برود، ضررشان هم به حداکثر خواهد رسید. در واقع تریدرها با استفاده از مارجین سودهای احتمالی‌شان را افزایش می‌دهند و ظرفیت پوزیشن‌های فعلی‌شان در بازار را بیشتر می‌کنند.

برای مثال، در صرافی متمرکز بایننس تریدرهایی که با لوریج 2x، 5x، 10x و حتی 100x معامله می‌کنند این شانس را دارند که دو، پنج، ده و حتی صدبرابر بیشتر از وقتی سود کنند که بدون مارجین وارد بازار شده باشند. معامله با اهرم یا لوریج (Leverage) برای بسیاری از افراد جذاب است چون پتانسیل سود را به نسبت میزان لوریج استفاده شده افزایش می‌دهد اما خطر لیکوئید شدن (Liquidation) هم چند برابر می‌‎شود.

مارجین اولیه (Initial Margin)

مارجین اولیه حداقل هزینه‌ای است که تریدر باید برای باز کردن پوزیشن دارای لوریج در صرافی‌ها (مثل کراکن یا بایننس) بپردازد. برای مثال، یک تریدر می‌تواند 10ETH را با مارجین اولیه 1ETH با لوریج 10x بخرد. بنابراین مارجین اولیه این تریدر 10% کل سفارش خواهد بود که به عنوان وثیقه معامله عمل می‌کند.

وثیقه (Collateral) چیست؟

وثیقه یا Collateral شالوده پروتکل‌های وام دهی و گرفتن وام غیر متمرکز را تشکیل می‌دهد. از آنجایی که راهکارهای تأیید هویت و بررسی اعتبار حساب هنوز در بلاک چین گنجانده نشده، تقریباً تمام پروتکل‌های DeFi به وثیقه به عنوان اثبات وجوه و برای حفظ توانمندی مالی‌شان نیاز دارند.

در وام‌دهی و گرفتن وام دیفای، وثیقه حداقل سپرده مورد نیاز برای اخذ و بازپرداخت وام است و هرچه وثیقه سپرده‌گذاری شده بیشتر باشد، مبلغ وام هم بیشتر می‌شود. مثلاً برای دریافت وام رمز ارز از پروتکل Compound، کاربران باید یک نوع دیگر ارز دیجیتال را به عنوان وثیقه ارائه کنند. وثیقه ارائه شده در مدتی که در این پروتکل قرار دارد، سود کسب می‌کند اما کاربران نمی‌توانند دارایی‌های وثیقه شده را منتقل یا آزاد کنند.

در پروتکل Compound، حداکثر مبلغ وام به ضریب وثیقه دارایی‌های ارائه شده توسط کاربر محدود است. اگر یک کاربر 100DAI وثیقه گذاشته باشد و ضریب وثیقه اعلام شده برای ارز دیجیتال دای 75% باشد، آن کاربر می‌تواند در زمان مشخص شده، حداکثر به اندازه ارزش 75DAI از سایر دارایی‌ها وام بگیرد. درک اهمیت وثیقه برای پروتکل‌های دیفای بسیار ساده است چون بدون آن، پروژه‌های امور مالی غیر متمرکز با خطر ورشکستگی مواجه شده و قطعاً نمی‌توانند به درستی کار کنند.

معامله دائمی (Perpetuals Trading) چیست؟

قراردادهای دائمی یا پرپچوال (Perpetual contract) بازارهای معاملاتی مصنوعی هستند که امکان دسترسی به دارایی‌های نقدی را با استفاده از استیبل کوین‌ها (Stablecoin) به عنوان وثیقه فراهم می‌کنند. کاربران با استفاده از قراردادهای دائمی یا بدون سررسید می‌توانند در تحرکات بازار مشارکت کنند، ریسک را کاهش دهند و با پوزیشن لانگ/شورت دارای لوریج در یک قرارداد آتی به سود برسند. قرارداد آتی نوعی قرارداد مالی مشتقه است؛ یعنی قراردادی که سودش از عملکرد دارایی دخیل مشتق می‌شود و به دست می‌آید.

به زبان ساده، قرارداد آتی یک توافقنامه قانونی برای خرید یا فروش یک کالا، دارایی یا اوراق بهادار خاص با قیمتی از پیش تعیین شده در زمانی مشخص در آینده است. بنابراین، خریدار یک قرارداد آتی متعهد می‌شود با انقضای قرارداد آتی، دارایی دخیل را بخرد و دریافت کند. در مقابل، فروشنده قرارداد آتی هم موافقت می‌کند در تاریخ سررسید قرارداد، دارایی دخیل را فراهم و ارائه کند.

قرارداد دائمی یا پرپچوال نوعی قرارداد آتی تخصصی است که برخلاف قراردادهای آتی سنتی، تاریخ انقضا یا سررسید ندارد. این یعنی افراد می‌توانند پوزیشن‌هایشان را تا هروقت که خواستند، باز نگه دارند.

علاوه‌براین، معامله با قراردادهای Perpetual اساساً برپایه عملکرد شاخص دارایی دخیل پیش می‌رود؛ شاخصی که شامل میانگین قیمت دارایی در بازارهای نقدی اصلی و حجم معاملاتی آنهاست. در نتیجه برخلاف قراردادهای آتی سنتی، قرادادهای دائمی با قیمتی بسیار شبیه به قیمت بازارهای نقدی معامله می‌‎شوند.

دلایل متعددی برای تمایل تریدرها به قراردادهای آتی و قراردادهای پرپچوال وجود دارد چون این قراردادها مزایای مختلفی ارائه می‌کنند. برخی از این مزایا عبارتند از:

• پوشش و مدیریت ریسک
• امکان معاملات شورت؛ تریدرها می‌توانند بدون در اختیار داشتن یک دارایی، روی نزول آن شرط‌بندی کنند.
• لوریج یا اهرم؛ تریدرها می‌توانند پوزیشن‌هایی باز کنند که بیشتر از موجودی حساب‎شان است.

ارزش پیشنهادی صرافی dYdX چیست؟

همانطور که قبلاً اشاره کردیم، ظهور DeFi منجر به انفجار دارایی‌های دیجیتال و ارائه ارزش‌های پیشنهادی مختلف شده است. اگرچه بسیاری از پلتفرم‌های متمرکز و غیر متمرکز برای تسهیل مبادله دارایی‌های موجود طراحی شده‌اند، اما این پلتفرم‌ها معمولاً فقط امکان ایجاد پوزیشن لانگ را ارائه می‌دهند چون در حال حاضر اجرای پوزیشن‌های شورت، هج (Hedge) یا سایر پوزیشن‌ها در صرافی‌های غیر متمرکز بسیار پیچیده است.

در عوض، صرافی dYdX امکان معاملات فروش همتا به همتای غیر متمرکز، وام‌دهی و معاملات مشتقات ارزهای دیجیتال با تمام توکن‌های مبتنی بر اتریوم را فراهم می‌کند. علاوه‌‎براین، پروتکل dYdX استراتژی‌های مالی غیر متمرکز بسیار جالبی را در اختیار سرمایه‌‎گذاران قرار می‎‌دهد؛ از جمله:

• فروش استقراضی (short sell)؛ این پوزیشن امکان کسب سود از افت قیمت را به سرمایه‌گذاران می‌دهد و می‌‎توان از آن برای سفته‌بازی (Speculation) یا هج کردن (Hedge) پوزیشن‌های موجود استفاده کرد.
• وام‌های کم‌ریسک با وثیقه کامل برای فروشندگان استقراضی، امکان دریافت حق بهره را برای صاحبان توکن‌ها فراهم می‌کند.

در حال حاضر، پروتکل‌های غیر متمرکز بسیار کمی خدمات مارجین تریدینگ یا معاملات مشتقه را ارائه می‌کنند و هیچکدام از آنها کاربرد قابل توجهی ندارند. در واقع، اکثر معاملات مارجین در صرافی‌های متمرکز انجام می‌شود اما آنها هم در ارائه محصولات مالی مناسب برای دارایی‌های غیر متمرکز، تا حدی ناموفق هستند.

برای اینکه پروتکل‌های معاملات مشتقات ارزهای دیجیتال و مارجین تریدینگ غیر متمرکز درست عمل کنند، باید روشی برای مبادله دارایی‌های به صورت تراستلس و تعیین قیمت تبادل آنها وجود داشته باشد. تا امروز، چندین نوع صرافی غیر متمرکز از جمله AMM، دفتر سفارش (Order Book) درون زنجیره‌ و دفتر سفارش ترکیبی خارج زنجیره پیشنهاد شده است.

برای اینکه بدانیم صرافی dYdX چه روشی را پیشنهاد می‌کند، باید به وایت پیپر (Whitepaper) این پروتکل رجوع کنیم:

ما تصمیم گرفتیم پروتکل dYdX را برمبنای روش ترکیبی ابداع شده توسط صرافی 0x پایه‌گذاری کنیم چون باور داریم امکان ساخت کارآمدترین بازارها را فراهم می‌کند. این روش سازندگان بازارها را قادر می‌سازد سفارشات را روی یک پلتفرم خارج از بلاک چین تأیید و ارسال کنند تا بلاک چین فقط برای قرارداد و پرداخت مورد استفاده قرار بگیرد.

پلتفرم dYdX در ابتدا قصد داشت از زیرساخت صرافی 0x استفاده کند تا عملکرد خودش به عنوان یک صرافی غیر متمرکز (DEX) را بهبود بخشد و همچنین از دفاتر سفارش خارج زنجیره و پرداخت درون زنجیره استفاده کند تا کارایی معاملات را افزایش دهد. تلاش‌های قبلی برای ساخت پروتکل‌های معاملات مشتقات ارزهای دیجیتال غیر متمرکز، استفاده از یک اراکل (Oracle) را برای ارائه نرخ‌های تبدیل جفت‎‌های دارایی به قراردادهای هوشمند پیشنهاد کردند. اما رویکرد مبتنی بر حکم اشکالات زیرساختی بزرگی به همراه دارد.

در واقع به دلیل محدودیت‎‌های مربوط به تناوب، دیرکرد و هزینه آپدیت‌های قیمت، دسترسی به سطح کارایی بازار رقبای صرافی‌‎های متمرکز بسیار دشوار است. علاوه‌براین، استفاده از اوراکل‌ها مقدار مشخصی تمرکز (Centralisation) در هر نوع پروتکل ایجاد می‌کند چون برخی از احزاب روی تنظیم قیمت‎‌ها کنترل کامل دارند.

به همین خاطر، صرافی dYdX امکان معامله محصولات مالی غیر متمرکز را با قیمت توافقی بین طرفین فراهم می‌کند. این در اصل یعنی قراردادهای پلتفرم dYdX به اوراکل قیمت نیاز ندارند و عقد قرارداد به آگاهی از قیمت‌های بازار هم نیاز ندارد چون توافقات قرارداد مستقیماً بین دو طرف انجام می‌شود تا از غیر متمرکز بودن پلتفرم محافظت شود.

آموزش وام‌دهی، وام‎گیری و مارجین تریدینگ در صرافی dYdX

همانطور که قبلاً توضیح دادیم در معاملات مارجین، تریدر یک دارایی را قرض می‌گیرد و بلافاصله آن را با دارایی دیگری مبادله می‌کند. دارایی استقراضی باید در تاریخ مشخص به وام‌دهنده بازگردانده شود (معمولاً با کمی بهره). در Margin Trading، تریدرها می‌توانند هر دو پوزیشن‌ لانگ دارای لوریج و فروش استقراضی را به کار ببرند.

در فروش استقراضی (short sell)، سرمایه‌گذار یک دارایی را قرض یا وام می‌گیرد و سپس آن را به ازای یک دارایی دیگر می‌فروشد. سرمایه‌گذار در صورتی سود می‌کند که قیمت دارایی کاهش یابد چون برای قیمت خرید دوباره دارایی برای بازپرداخت به وام‌دهنده کمتر از قیمت فروش اولیه خواهد بود. در مقابل هم اگر قیمت دارایی افزایش یابد،‌ سرمایه‌گذار پولش را از دست می‌دهد.

در یک پوزیشن لانگ دارای لوریج، سرمایه‌گذار یک ارز را قرض می‌گیرد و از آن ارز برای خرید یک دارایی دیگر استفاده می‌کند. اگر قیمت دارایی رشد کند، سرمایه‌گذار سود می‌کند و اگر قیمت دارایی افت کند،‌ سرمایه‌گذار ضرر خواهد کرد. سود و زیان یا PnL پوزیشن برابر است با تغییر قیمت دارایی دخیل ضرب در ضریب لوریج.

برای مثال، تریدری را تصور کنید که در بایننس فیوچرز (Binance Futures) یک معامله لانگ با لوریج 2x روی BTC-USD انجام داده است. اگر قیمت بیت کوین 5% رشد کند، این تریدر به اندازه رشد 10% سود می‌گیرد چون در معامله از لوریج 2x استفاده کرده است.

آموزش معامله در صرافی dYdX

در حال حاضر، پلتفرم dYdX خدمات وام‌دهی و گرفتن وام را در لایه 1 اتریوم انجام می‌دهد و از سه دارایی اصلی ETH، DAI و USDC پشتیبانی می‌‎کند. شاید تعداد دارایی‌های این پلتفرم خیلی محدود به نظر بیاید اما نباید فراموش کرد dYdX یک پروتکل مارجین تریدینگ غیر متمرکز کاملاً تراستلس و بدون مجوز است و از ابتدا با همین هدف طراحی شده است. بنابراین محدودیت دارایی‌ها تا حدی موجه است.

کاربران می‌توانند دو نوع معاملات مارجین در dYdX انجام دهند:

• Isolated Margin Trading
• Cross-Margin Trading

معامله مارجین Isolated امکان لوریج کردن یک دارایی را به کاربر می‌دهد ولی معامله مارجین cross به کاربر اجازه می‌‎دهد از تمام دارایی‌های حسابش در یک پوزیشن استفاده کند. به عبارت دیگر، Cross-Marg از تمام دارایی‌های حساب کاربر استفاده می‌کند و به کاربران اجازه می‌دهد از طریق پوزیشن‌ها خاص به سود لوریج بیشتری برسند.

پروتکل مارجین تریدینگ dYdX از یک قرارداد هوشمند اتریوم اصلی برای تسهیل معاملات مارجین غیر متمرکز روی توکن‌های ERC20 استفاده می‌کند. وام‌دهندگان می‌توانند با امضا کردن یک پیام حاوی اطلاعات وام از جمله مبلغ، توکن‌های دخیل و نرخ بهره به تریدرهای مارجین پیشنهاد وام بدهند.
این پیشنهادهای وام را می‌توان به پلتفرم‌های خارج زنجیره مثل 0x منتقل و در آنجا لیست کرد. در این مورد، تریدر با ارسال یک تراکنش به قرارداد هوشمند مارجین dYdX که حاوی یک پیشنهاد وام، یک دستور خرید توکن قرض داده شده و مبلغ وام است، یک پوزیشن مارجین باز می‌کند.

بعد از دریافت، قرارداد هوشمند سپرده مارجین را از حساب تریدر برای خودش می‌فرستد و از یک صرافی غیر متمرکز مثل 0x برای فروش مبلغ وام مشخص شده در دستور خرید تریدر استفاده می‌کند. سپس قرارداد هوشمند در طول مدت پوزیشن تریدر، مبلغ وام را در سپرده نگه می‌دارد.

جفت‌های مارجین تریدینگ در پروتکل dYdX

صرافی dYdX در حال حاضر از سه جفت مارجین تریدینگ پشتیبانی می‌کند:

• ETH-USDC
• ETH-DAI
• DAI-USDC

برای مثال تصور کنید یک تریدر در کیف پول متامسک خودش یک واحد ETH دارد و مطمئن است قیمت اتریوم ناگهان نزولی خواهد شد. این تریدر می‌تواند 1 ETH خودش را به dYdX بفرستد چون می‌داند در آن صرافی امکان لوریج پوزیشن را خواهد داشت.

در پلتفرم dYdX، این تریدر تصمیم می‌گیرد با لوریج 5x معامله کند و بنابراین می‌تواند با 1 ETH پنج واحد ETH بخرد. حالا تصور کنید قیمت روز اتریوم 2,000 دلار باشد و قیمت تا 2,500 دلار بالا رفته برود. اگر این تریدر فقط یک واحد ETH داشت، فقط 500 دلار سود می‌کرد اما چون در پوزیشن 1 ETH اولیه از اهرم 5x استفاده کرد، حالا 2,500 دلار سود کرده است.

کاربران برای انجام معاملات مارجین در صرافی dYdX باید:

1. به سایت dydx.exchange بروند.
2. روی Trade کلیک کنند.
3. روی Margin کلیک کنند.
4. کیف پول متامسک خودشان را به پلتفرم متصل کنند.
5. جفت معاملاتی دلخواه‌شان را انتخاب کنند.
6. یکی از دو نوع مارجین Isolated Margin یا Cross Margin را انتخاب کنند.

   

7. میزان لوریج یا اهرم دلخواه‌شان را تا حداکثر 5x انتخاب کنند.
8. اطلاعات پوزیشن و قیمت لیکوئید احتمالی را یکبار دیگر بررسی کنند.
9. در نهایت روی Open Long/Short Position کلیک کنند.

نحوه افزودن وثیقه (Collateralisation) در صرافی dYdX

کاربران پروتکل مارجین تریدینگ dYdX می‎‌توانند در معاملات‌ از لوریج‌هایی تا پنج برابر استفاده کنند و برای باز کردن پوزیشن‌های لوریج‌دار و وام گرفتن دارایی‌ها باید بیشتر از مبلغ وام، وثیقه بگذارند. این امری رایج در صرافی های غیر متمرکز است و شامل سپرده‌گذاری بیشتر از 100% مبلغ وام می‌شود.

در صرافی dYdX، کاربران باید قبل از وام گرفتن، 125% مبلغ وام را سپرده‌گذاری کنند که از سایر صرافی های غیر متمرکز کمتر است (اکثراً سپرده 150% می‌خواهند). ضمناً اگر ضریب وثیقه‌گذاری 115% حفظ نشود، احتمال لیکوئید شدن وجود دارد.

شکی نیست که این ضرایب به صورت تصادفی انتخاب نشده‌اند و برای محافظت از وام‌دهندگان در برابر دریافت وام‌های پرخطر یا انجام معاملات پرخطر توسط وام‌گیرندگان طراحی شده‌اند. بنابراین وقتی یک وام به ضریب 115% یا زیر آن برسد، پوزیشن وام‌گیرنده لیکوئید می‌شود تا از وام‌دهنده محافظت شود.

کاربران برای وام‌دهی و گرفتن وام در پلتفرم dYdX باید:

1. به سایت dydx.exchange بروند.
2. روی Trade کلیک کنند.
3. روی Margin کلیک کنند.
4. روی More کلیک کرده و Borrow را انتخاب کنند.

   

5. برمبنای دارایی انتخاب شده روی Borrow ETH/USDC/DAI کلیک کنند.

نرخ‌های بهره برای وام‌دهی و گرفتن وام

نرخ‎‌های بهره برای وام‌دهی و گرفتن وام در پلتفرم dYdX از یک مدل شناور پیروی می‌کند؛ یعنی این نرخ‌ها دینامیک هستند و بلافاصله براساس نسبت عرضه و تقاضا به‌روزرسانی می‌شوند.

این همچنان بدان معناست که نرخ‌های بهره هنگام باز شدن یک پوزیشن در یک درصد بازده سالانه (APY) خاص قفل نمی‌شوند. در واقع، نرخ‎های بهره براساس بهره‌برداری تغییر می‌کنند که همان نسبت بین مبلغ وام گرفته شده و مبلغ تأمین شده توسط وام‌گیرنده است (به تصویر بالا دقت کنید).

در پروتکل dYdX، هم وام‌دهنده و هم وام‌گیرنده با چیزی به نام استخرهای وام جهانی (Global Lending Pools) تعامل دارند. به ازای هر دارایی پشتیبانی شده یک استخر وام جهانی وجود دارد که همگی با قراردادهای هوشمند مدیریت می‌شوند. وقتی وام‌دهندگان دارایی‌ها را در dYdX سپرده‌گذاری می‌کنند، این دارایی‌ها در استخرهای وام مربوط به خودشان سپرده می‌شوند تا وام‌گیرندگان به آنها دسترسی داشته باشند. این مدل نقدینگی را تقویت کرده و به وام‌دهندگان و وام‌گیرندگان صرافی dYdX اجازه می‌دهد در هر زمان دلخواه، دارایی‌ها را برداشت یا سپرده‌گذاری کنند.

معاملات فیوچرز دائمی در لایه 2 صرافی dYdX

همانطور که قبلاً توضیح دادیم، قراردادهای پرپچوال بازارهای معاملاتی مصنوعی هستند که اجازه دسترسی به دارایی‌های نقد را با استفاده از استیبل کوین‌ها (مثل ارز دیجیتال USDC) به عنوان وثیقه به کاربر می‌دهند. قراردادهای دائمی غیر متمرکز در کنار مارجین تریدینگ، قلب و روح پروتکل dYdX است.

کاربران با پروتکل dYdX می‌توانند در قراردادهای آتی دائمی، خرید یا فروش همراه با لوریج انجام دهند و از تحرکات قیمت دارایی دخیل به سود برسند. شاید جذاب‌ترین بخش داستان این باشد که صرافی dYdX به کاربران اجازه می‌دهد قراردادهای دائمی را با مبلغ اندک 10 دلار شروع کنند؛ این یکی از کوچک‌ترین اندازه‌های معامله در حوزه دیفای (DeFi) است.

در پوزیشن لانگ (خرید)، تریدر قرارداد دائمی را با این امید می‌خرد که ارزش دارایی دخیل در آینده بیشتر شود. در این شرایط تریدر به جای خریدن و نگه داشتن دارایی دخیل، دسترسی مصنوعی و مشتقه به آن دارایی را می‌خرد. در پوزیشن شورت (فروش)، تریدر قرارداد دائمی را با این امید می‌فروشد که ارزش دارایی دخیل در آینده کمتر شود.

کاربران برای شروع معامله با قراردادهای دائمی در صرافی dYdX به موارد زیر نیاز دارند:

• سپرده USDC یا هر نوع توکن ERC-20 دیگر در اکانت Perpetual در پلتفرم لایه 2 dYdX. برای اینکار کاربران می‌توانند با ارسال یک تراکنش اتریوم لایه 1 از طریق کیف پول متامسک، ارزهای دیجیتال را در حساب‌شان سپرده‌گذاری کنند. کاربران برای این منظور باید برای پرداخت کارمزد تراکنش، کمی اتریوم در والت‌شان داشته باشند.

  

• ساخت Stark Key که یک کلید عمومی برای اتصال کلید اتریوم کاربر به قراردادهای هوشمند پروتکل dYdX است. این کلید استارک برای شناسایی حساب کاربر در زیرساخت لایه 2 dYdX استفاده می‌شود و به صورت محلی روی مرورگر کاربر نیز ذخیره می‌شود. برای ساخت Stark Key و فعال‌سازی لایه 2 dYdX، کاربران باید قوانین استفاده و سیاست‌های حریم شخصی را قبول کنند.
• انتخاب یک بازار. صرافی dYdX به کمک معاملات Cross-Margin و افزایش مقیاس‌پذیری می‌تواند قراردادهای دائمی را در بازارهای بیشتری ارائه کند. در حال حاضر، این پلتفرم از قراردادهای پرپچوال BTC-USD، ETH-USD و LINK-USD و چند مورد دیگر پشتیبانی می‌کند اما در تلاش است تا پایان 2021 بیش از 30 قرارداد جدید به این لیست ارائه کند.
  
• باز کردن پوزیشن با دستور دلخواه که می‌تواند دستور قیمت بازار (Market)، دستور محدود (Limit)، دستور Stop Limit یا دستور توقف ضرر متحرک (Trailing Stop) باشد.
  
• انتخاب ضریب لوریج دلخواه. توجه داشته باشید پلتفرم dYdX برای معامله قراردادهای دائمی تا 25x لوریج ارائه می‌کند. بنابراین به‌کارگیری استراتژی‌های مدیریت ریسک ضروری است؛ چون با استفاده از لوریج 25x روی هر جفت دارایی، کافیست قیمت 4% علیه شما حرکت کند تا پوزیشن‌تان لیکوئید شود. اما اگر از لوریج‎های کمتری مثل 5x استفاده کنید، قیمت باید 20% علیه شما تغییر کند تا پوزیشن لیکوئید شود و این یعنی فضای بیشتری برای معامله در اختیار دارید.
  
• دیدن پوزیشن‌های باز در تب Positions برای نظارت بر سودها و جلوگیری از ضررهای احتمالی.

ارز دیجیتال DYDX

پروتکل معاملات غیر متمرکز dYdX در سوم آگوست 2021 (دوازدهم مرداد 1400)، عرضه توکن حکمرانی (Governance Token) مبتنی بر اتریوم خودش به نام ارز دیجیتال DYDX را اعلام کرد. بنیاد dYdX در معرفی این ارز دیجیتال گفت:

DYDX یک توکن حکمرانی است که به اعضای جامعه dYdX اجازه می‌دهد پروتکل لایه 2 dYdX (ملقب به The Protocol) را به معنای واقعی کلمه اداره کنند. توکن DYDX با فعال‌سازی کنترل اشتراکی پروتکل به تریدرها، تأمین‌کنندگان نقدینگی و شرکای dYdX اجازه می‎دهد برای دستیابی به یک پروتکل پیشرفته با یکدیگر همکاری داشته باشند.

در زمان نگارش این مقاله به تاریخ 22 آگوست (31 شهریور)، قیمت رمز ارز DYDX کمی بیشتر از 13 دلار است. حجم معاملات 24 ساعت گذشته آن هم به بیش از 493 میلیون دلار بوده است.

مثل سایر توکن‌های حکمرانی عرضه شده (از جمله توکن UNI یونی سواپ و توکن COMP کامپاند)، بخشی از عرضه اولیه ارز دیجیتال DYDX هم میان آن دسته از کاربران قبلی و اختصاصی پروتکل توزیع می‌شود که از شرایط لازم برخوردار باشند.

در مجموع، 1,000,000,000 توکن DYDX وجود دارد که طی پنج سال توزیع خواهد شد. نحوه توزیع این توکن‌ها به ترتیب زیر است:

• 50% توکن‌ها به جامعه dYdX تعلق دارد که شامل تأمین‌کنندگان نقدینگی، تریدرها، سهامداران و کاربرانی است که از شرایط لازم برخوردار باشند. بخشی از این درصد هم خزانه می‎رود.
• 27.73% توکن‌ها به سرمایه‌گذارانی که قبلاً فعال بودند، اختصاص دارد.
• 15.27% توکن‌‌ها به اعضای رسمی تیم dYdX تعلق دارد.
• 7% توکن‌ها هم به عنوان دستمزد مشاوران و کارکنانی که در آینده به پروژه خواهند پیوست ، ذخیره می‌شود.

ارز دیجیتال DYDX برای تعیین مسیر آینده این پروتکل معاملاتی غیر متمرکز استفاده خواهد شد و صاحبان توکن درباره پیشنهادات افزودن ویژگی‌های جدید به پروتکل حق رأی خواهند داشت. این رأی‌گیری از میان صاحبان رمز ارز DYDX مدل حکمرانی این پروژه را شکل می‌دهد.

احتمال عرضه توکن حکمرانی برای پروژه dYdX وقتی مطرح شد که این پروژه توانست در اواخر جولای 2021 و طی سری B تأمین بودجه، 10 میلیون دلار سرمایه جذب کند. به گفته آنتونیو جولیانو (Antonio Juliano)، بنیانگذار dYdX، دلیل اصلی عرضه رمز ارز DYDX این بود که تیم سازنده می‌خواست در نهایت یک پروتکل مارجین تریدینگ غیر متمرکز تحت حکمرانی DAO (سازمان مستقل غیر متمرکز) و برپایه ویژگی‌های پیشرفته و تمرکززدایی کامل بسازد. بهتر است از زبان خودش بخوانید:

تیم ما به طور فعال تحقیق می‌کرد چطور می‌توان پروتکل را به مروز زمان غیر متمرکز کرد. تمرکززدایی یک فرایند تدریجی خواهد بود که در نهایت منجر به ایجاد یک سازمان مستقل غیر متمرکز (DAO) برای اداره جامعه می‌شود.

تیم پروژه dYdX

پلتفرم dYdX سال 2017 راه‌اندازی شد و از آن زمان، شهرت خوبی برای خودش ایجاد کرد و مورد حمایت بلندمدت مهمترین شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر کریپتوکارنسی و سایر شرکت‎های این حوزه قرار گرفت. به لطف همین پیشرفت‌ها هم توانسته تیم بسیار مجربی از مشاوران، توسعه‌دهندگان و معماران بلاک چین را گردآوری کند.

صرافی dYdX همواره استانداردهای بالایی داشته که این امر دلیل موجهی هم دارد! پروتکل dYdX امیدوار است بتواند نسل بعدی صرافی معاملاتی حرفه‌ای را بسازد که در آن کاربران، صاحبان واقعی دارایی‌های خودشان و در نهایت خود پلتفرم باشند. علاوه‌براین، پلتفرم dYdX می‌خواهد ابزارهای پیشرفته‌ اکوسیستم مالی امروز را در اختیار تریدرها قرار بدهد و در نهایت قصد دارد دسترسی جهانی به معاملات غیر متمرکز، مارجین تریدینگ و قراردادهای دائمی را دموکراتیزه کند.

تیم صرافی dYdX از اعضای زیر تشکیل شده است:

• آنتونیو جولیانو – بنیانگذار
• دیوید گوگل (David Gogel)
• پل ارلانگر (Paul Erlanger)
• لوکاس دابلیو (Lucas W)
• کوری میلر (Corey Miller)
• مارک بویران (Marc Boiron)

سخن آخر

امور مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi) طی چند سال گذشته، رشد چشمگیری داشته و برخی از مهمترین پیشرفت‌های حوزه فناوری مالی یا فین تک (FinTech) و چارچوب‌های اقتصادی را شکل داده است. می‎توان گفت یکی از قابل توجه‌ترین پیشرفت‌ها در اکوسیستم دیفای، پروتکل مارجین تریدینگ غیرمتمرکز dYdX بوده است.

صرافی dYdX تلاش می‌کند در یک محیط غیر متمرکز، معاملات لوریج دارایی‌های رمزنگاری شده را تسهیل کند. در پلتفرم dYdX، کاربران می‌توانند قراردادهای فیوچرز دائمی لانگ یا شورت را با لوریج 25x اجرا کنند و روی جفت‎های ETH-USDC و ETH-DAI معاملات مارجین با لوریج 5x انجام دهند.

به طور خلاصه می‌توان گفت صرافی dYdX نحوه تعامل تریدرها با اپلیکیشن‌های دیفای و صرافی‌های غیر متمرکز (DEX) را به کلی متحول خواهد کرد چون زیرساخت‌هایی را برایشان فراهم می‌کند که برای ارائه خدماتی که قبلاً فقط در صرافی‌های متمرکز وجود داشتند، ضروری هستند. همین نشان می‌دهد پلتفرم dYdX امروزه جایگاه مهمی دارد و این جایگاه را کماکان حفظ خواهد کرد. در حال حاضر، پروتکل‌های غیر متمرکز بسیار کمی خدمات مربوط به مارجین تریدینگ و معاملات مشتقات ارزهای دیجیتال را ارائه می‌دهند که هیچکدام به اندازه dYdX کاربردهای قابل توجهی ندارند.

منبع: Coin Bureau

---

برچسب ها: صرافی dydx

---

لینک صفحه

117

1